PortLiner: Flow Batteries Binnenvaart

Aanleiding

PortLiner is een binnenvaartonderneming die zich richt op het ontwikkelen en in de vaart brengen van emissievrije binnenvaartschepen. Het gaat om batterij-elektrisch aangedreven schepen, in lengte variërend van 52m tot 110m/135m.

Het batterijtype betreft “flow batteries”, een al jaren bestaande technologie die sinds kort ook geschikt is geworden voor mobiele toepassingen zoals binnenvaart. Bij flow batteries wordt de energie opgeslagen in een vloeibaar elektrolyt; het “geladen” elektrolyt wordt in aan boord ingebouwde “stacks” (conversiecellen) omgezet in stroom voor de voorstuwing van het schip. Het “ontladen” elektrolyt wordt na gebruik weer teruggenomen en op de “oplaadlocatie” weer opgeladen.

Doelstelling

De binnenvaart is in Noord-West Europa een grote energieverbruiker die sterk verouderde verbrandingsmotoren gebruikt (gasolie/diesel). PortLiner wil demonstreren dat de transitie naar hoogefficiënte elektromotoren nu mogelijk is, met toepassing van flow batterijen.

Doel van het project is het realiseren en een praktijkdemonstratie geven van een 135m binnenvaartschip uitgerust met flow battery technologie. Om deze demonstratie te kunnen uitvoeren, zal ook een oplaadfaciliteit worden gerealiseerd waar het schip het elektrolyt kan wisselen:

• Het gebruikte elektrolyt wordt daar ingenomen en weer opgeladen.
• Het schip “tankt” er het opgeladen elektrolyt.

Dit “oplaadponton” wordt afgemeerd in de nabijheid van een krachtopwekfaciliteit (centrale, wind- en zonnepark).

Korte omschrijving

De activiteiten betreffen het laten afbouwen en (als demonstratie) in gebruik nemen van een 135m binnenvaartschip en een oplaadponton:

1. Afbouw binnenschip op basis van een casco dat op voorraad beschikbaar is.
2. De bouw van een ponton, ontworpen om als bunkerstation te fungeren.
3. De levering en installatie van kunststoftanks, voor opslag van “geladen” en “ontladen” elektrolyt, aan boord van het schip en het ponton.
4. De levering en installatie van het elektrolysesysteem (cellen in stacks), het elektrolyt, het batterijmanagementsysteem, het elektrotechnische gedeelte en de boord/wal-aansluiting.
5. Het demonstreren van de werking van het schip en het bunkersysteem waarin een 135m “demonstratieschip” het elektrolyt zal afnemen en wisselen.

Resultaat

Het resultaat zal een elektrisch aangedreven binnenvaartschip zijn, uitgerust met flow batterijen, dat elektrolyt tankt en na gebruik kan wisselen bij een oplaadponton.

Het schip zal onder praktijkomstandigheden zijn werking demonstreren, met een actieradius voldoende voor operaties binnen het ARA-gebied (Amsterdam – Rotterdam – Antwerpen), tot aan Duisburg en vice versa. Het oplaadstation zal gelegen zijn in het Amsterdamse havengebied, op een voor de binnenvaart goed bereikbare centrale locatie.