Hightech Woningbouw - Geautomatiseerde digitale productielijn voor houtskeletbouw (HSB)

Inleiding

Momenteel is er op de woningmarkt een sterk tekort aan betaalbare duurzame woningen. Het landelijke uitgangspunt is om het komende decennium veel bij te bouwen om het woningtekort naar beneden te brengen. Echter zijn er drie problemen aan te wijzen waardoor de bouw vertraging oploopt en waarom het niet zeker is of het woningtekort de komende jaren wel opgelost zal worden:

Problemen op de woningmarkt

1. Tekort aan gespecialiseerde mankracht
   Ten eerste zijn bouw- en timmerbedrijven door een gebrek aan gespecialiseerde mankracht genoodzaakt met regelmaat bouwprojecten links te laten liggen, waardoor het grote tekort aan woningen niet opgelost wordt en zelfs kan groeien.

2. Europese stikstofregelgeving
   Ten tweede staat in Europese stikstofregelgeving dat er in bepaalde gebieden (Natura2000) geen stikstof meer terecht mag komen. Een grote reden dat er nu veel bouwprojecten stil liggen is dat er tijdens het bouwen van een gebouw veel stikstof wordt uitgestoten door groot materieel, zoals graafmachines, vrachtwagens, kranen, bulldozers en shovels. Deze machines stoten tijdens de bouwperiode een grote hoeveelheid stikstof uit die vrijkomt bij de verbranding van bijvoorbeeld diesel.

3. Stijgende kosten van bouwmaterialen
   Ten derde wordt de komende jaren het effect van wet- & regelgeving op de prijs van bouwmaterialen significant. Om klimaatverandering te limiteren tot maximaal 1,5°C gaat de Nederlandse en Europese belasting van CO2-emissies stijgen, waardoor de kostprijs van traditionele CO2-intensieve bouwmaterialen verhoogt. Dat kan oplopen tot wel 30% voor gewapend beton. Hierdoor zullen traditionele (beton- en staal)bouwprojecten sterk stijgen in kosten, hetgeen niet positief zal werken voor het versnellen van de woningbouw.

Oplossing: Prefab Houtskeletbouw

Een heldere oplossing die de voornoemde problemen sterk kan reduceren, is te vinden in de Prefab Houtskeletbouw (HSB). Bij deze bouwmethode wordt een houten skelet gefabriceerd buiten het bouwterrein, waarmee vervolgens het huis wordt opgebouwd. Dit heeft de voordelen:

1. Veel bewerkingen kunnen geautomatiseerd uitgevoerd worden, waardoor er minder gespecialiseerde mankracht vereist is.
2. Er zijn minder machinerie en transportbewegingen nodig op locatie zelf, waardoor de stikstofuitstoot rondom Natura2000-gebieden afneemt.
3. Bouwen met hout wordt een voordeligere optie, aangezien hout in plaats van CO2 uit te stoten, alleen maar CO2 afvangt uit de lucht. Hierdoor zal de CO2-taks op hout niet stijgen, en zal dit bouwmateriaal naar verwachting stijgen in populariteit gezien de huidige klimaatcrisis.

Doelstelling van het project

Geautomatiseerde prefab HSB is een belangrijke stap in zowel de milieu transitie als in het oplossen van het huidige woningtekort. Helaas is deze snelle en geautomatiseerde methode van HSB nog niet ontwikkeld. Er bestaan in de houtbouw wel een aantal mogelijkheden voor slim en modulair bouwen, maar de ontwikkelingen zijn hier nog niet ver genoeg in. Wat er mist, is een machine met geautomatiseerde verwerkingsstappen die snel en op grote schaal kan bouwen en tegelijkertijd data verzamelt voor het “verslimmen” van het bouwproces.

Het project kent daarom de volgende doelstelling:
"Het ontwikkelen van een geautomatiseerde productielijn voor geprefabriceerde houtskeletbouw welke op basis van elke digitale bouwtekening meerdere woningelementen tegelijkertijd stapsgewijs en snel kan bewerken tot een eindproduct."