Geautomatiseerde vangstsortering voor de garnalenvisserij

Inleiding

Garnalenvissers gebruiken netten met een minimum maaswijdte van 20mm. Door de fijne mazen is bijvangst van (kleine) vis en bodemdieren vrijwel onvermijdelijk. Bijvangsten die teruggegooid worden in zee noemen we discards.

Probleemstelling

Daar de meeste bijvangsten in de garnalenvisserij geen commerciële waarde hebben, worden dit vrijwel altijd discards. Echter, in 2013 besloot de Europese Unie dat teruggooien van ‘gequoteerde’ bijvangst niet langer mag: de zogeheten ‘aanlandplicht’.

Na de volledige implementatie van de aanlandplicht op 1 januari 2019 valt ook de garnalenvisserij onder deze wet- en regelgeving. Ondanks dat er in de visserij op gewone en grijze garnalen sprake is van een ‘ongequoteerde’ doelsoort, geldt de aanlandplicht wel voor de gequoteerde soorten (o.a. tong, schol, kabeljauw, wijting) die door garnalenvissers worden bijgevangen.

Huidige situatie

Momenteel bestaat voor de garnalenvisserij de mogelijkheid om een zogenaamde de-minimis vrijstelling te krijgen van de aanlandplicht. Voorwaarde voor het verkrijgen van deze vrijstelling is de volledige registratie van alle discards, dus niet alleen de soorten die onder de aanlandplicht vallen.

Dit leidt tot een arbeidsintensief sorteerproces aan boord van de kotter - een proces dát al veel tijd in beslag nam, omdat er nog grotendeels handmatig wordt gesorteerd - en grote administratieve lasten om alle bijvangst nauwkeurig te registreren.

Een betaalbare machine voor geautomatiseerde vangstsortering aan boord van garnalenkotters, waarbij alle gevangen soorten volledig worden geregistreerd, zou uitkomst bieden voor dit probleem binnen de garnalenvisserij. Hiermee kan niet alleen worden bespaard op loonkosten voor sorteerpersoneel aan boord van het schip, maar ook worden voldaan aan wet- en regelgeving van de aanlandplicht.

Huidige oplossingen

Huidige beschikbare oplossingen voor het geautomatiseerd scheiden van garnalen en bijvangst zijn gebaseerd op:

1. Mechanische principes (e.g. spijlenzeef, spoeltrommel)
2. Kleurensensoren
3. Fotocellen
4. Infraroodtechnologie

Het sorteerresultaat van de meest geavanceerde systemen ligt niet hoger dan 80%. Dit is te laag om het sorteerproces aan boord van het schip volledig te kunnen automatiseren; dit zou resulteren in te veel garnalen die ongewenst worden uitgesorteerd (en overboord worden gegooid) en te veel vervuiling van het eindproduct.

Bovendien zijn deze systemen niet geschikt voor gebruik aan boord van een garnalenkotter (veel schommelingen en trillingen, en tevens een natte en zoute omgeving) en zeker niet in staat om de vangstsamenstelling nauwkeurig te registreren.

Projectdoel

Binnen dit project beoogt Wisse Kramer Projecten (handelsnaam Kramer Machines – machinebouwer gespecialiseerd in de visserij) samen te werken met ARIS (producent gespecialiseerd in geavanceerde machine vision systemen) en Maatschap WR 181 (innovatieve garnalenvisser).

Doelstelling van dit samenwerkingsverband is de ontwikkeling van een geautomatiseerde sorteerlijn op basis van een slim camerasysteem (vision-systeem) ten behoeve van het uitscheiden van garnalen en bijvangst (incl. vervuilingen) aan boord van een garnalenkotter. Daarbij wordt met behulp van beeldherkenning een volledig beeld van de vangstsamenstelling gegenereerd (dataficatie).

Verwachte impact

Door in samenwerking de mogelijkheid te creëren om op nauwkeurige en volledig geautomatiseerde wijze grote hoeveelheden garnalenvangsten te sorteren aan boord van een kotter, kan een economische bijdrage worden geleverd aan de (Zuid-)Nederlandse visserijsector met een voor garnalenvissers betaalbaar systeem.

Dit leidt tot:

• Directe besparing op personeelskosten
• Minder verliezen als gevolg van sortering
• Voldoen aan regelgeving aanlandplicht

Daardoor kan de rentabiliteit van de garnalenvisserij worden vergroot. Daarnaast zal de duurzaamheid van de visserij toenemen, daar ongewenste bijvangst en ondermaatse garnalen levend terug zullen worden gezet in zee (tot wel 50% van de vangst).