Demonstratie energie effeciente grote capaciteit HT warmtepomp tbv opwaardering en benutting restwar

Aanleiding

De Gemeente Amsterdam heeft een gedetailleerde visie op de warmtetransitie ('Warmtetransitievisie Amsterdam') naar een fossielvrije toekomst.

Deze transitiestrategie stimuleert de verwachte groei van stadsverwarmingsaansluitingen van 115k tot 360k woningequivalenten (w.e.). Het huidige Business Plan (BP) van Westpoort Warmte B.V. (WPW, eigenaar van het stadswarmtenet in Amsterdam Noord-West, 50/50 joint venture van Gemeente Amsterdam en Vattenfall) zet de strategie uiteen met betrekking tot toekomstige warmte- en koudebronnen en de groei van het netwerk richting 2040. Dit BP van WPW ondersteunt de Warmtetransitievisie Amsterdam.

FalconConnect 1 B.V. (FC1) realiseert met het project SilverFalcon1 een nieuw datacenter in het havengebied van Amsterdam. FC1, de gemeente Amsterdam, Haven van Amsterdam (PoA) en WPW ontwikkelen samen een concept voor de benutting van de datacenterrestwarmte in het WPW-stadsverwarmingsnet. FC1 is middels de Erfpachtovereenkomst met PoA verplicht om het datacenter zo in te richten dat het mogelijk is om de restwarmte uit te koppelen. Met deze restwarmte als energiebron kan een energie-efficiëntere stadsverwarming worden gerealiseerd.

Doelstelling

Het doel van dit project is om (voor de eerste keer in Nederland) op grote schaal (25 MWth) laagwaardige warmte van circa 25-35 ºC (datacenterrestwarmte) op te waarderen tot hoogwaardige warmte van circa 90-110 ºC middels een energie-efficiënte warmtepomp met een prestatiecoëfficiënt (COP) van minimaal 3.

Hierdoor wordt een duurzame warmtebron toegevoegd aan het stadswarmtenet, waardoor andere (vervuilende) bronnen minder zullen worden ingezet en kunnen worden uitgefaseerd. Door de inzet van datacenterrestwarmte ontstaat een positieve energiebalans, waardoor er aan de 'opwek'-kant minder energie (lees gas) nodig is, ondanks dat de warmtepomp stroom zal verbruiken.

Specifiek voor dit warmtenet en deze warmtebron zal de inzet van gasketels aanmerkelijk verminderen, waardoor de CO2-emissie ook significant vermindert en er aan de 'opwek'-kant een aanzienlijk milieuvoordeel ontstaat. Zo kan een energie-efficiëntere stadsverwarming worden gerealiseerd, wat bijdraagt aan de doelstellingen van de regeling onder thema 2.4 Energie-efficiëntie anders dan in gebouwen.

Korte omschrijving

Vattenfall Warmte NV is aandeelhouder in WPW en penvoerder van de aanvraag. Om het eigen milieuvoordeel te realiseren, neemt WPW aan de 'opwek'-kant de ontwikkeling, realisatie en het beheer van het warmtepompstation op zich.

Dit houdt in dat WPW het definitieve technische concept uitwerkt, de benodigde aannemers zal contracteren, de bouw begeleidt en uiteindelijk de installatie in bedrijf zal nemen. Door het bedrijven van het warmtepompstation wordt de restwarmte van het datacenter gekoeld en levert WPW dus koude terug aan het datacenter. FC1 is de eigenaar van het datacenter en tevens leverancier van de restwarmte. PoA geeft de grond voor het datacenter en het warmtepompgebouw uit. De gemeente Amsterdam is naast aandeelhouder in WPW ook betrokken als aanjager van dit initiatief. Zij vervult een procesmatige rol waarin ze de voortgang en afstemming tussen de verschillende partijen borgt.

Resultaat

Dit project demonstreert het op grote schaal opwaarderen tot hoogwaardige warmte van (datacenter) restwarmte om zo aan de 'opwek'-kant de energie-efficiëntie te verbeteren en eigen milieuvoordeel te realiseren.

Het herhaalpotentieel voor andere (laagwaardige) warmtebronnen, zoals aquathermiebronnen of overige industriële restwarmtebronnen, is groot. Het project onderscheidt zich van andere restwarmte-warmtepomp projecten door de schaal en de hoge temperatuur waarop het opereert.

Kleinere, bestaande warmtepompen waarderen de restwarmte vaak slechts op tot 70-80 ºC. Hierdoor kan het alleen worden ingevoed op het distributienet in de wijk en kunnen slechts kleinere hoeveelheden (1-2 MW) worden geabsorbeerd in het warmtenet door de beperkte leidingwerkdiameters.

Met dit nieuwe concept HT-warmtepomp wordt het mogelijk restwarmte op te waarderen tot maximaal 110 ºC, waardoor het in het geval van warmtenettoepassing zelfs op koude winterdagen aan het hoofdtransportnet kan worden geleverd. Doordat de transportnetdiameters ook vele malen groter zijn dan de (wijk)distributienetten, kan een groter volume worden ingevoerd waardoor het ook kostenefficiënter wordt.