SubsidieMeestersMOOI DIAMETER
Het DIAMETER-project richt zich op het optimaliseren van lage temperatuur aardwarmte om duurzame, economisch haalbare warmtenetten te realiseren binnen 5 jaar, door technische uitdagingen aan te pakken.
Projectdetails
Aanleiding
De ontwikkeling en opschaling van grote warmtenetten verloopt traag, terwijl er juist veel interesse is in toekomstbestendige, kleinschalige warmtenetten met lagere temperaturen.
Lage temperatuur aardwarmte (LTA), gewonnen op een diepte van 500-1500 meter in semi-geconsolideerde reservoirs, heeft in Nederland een groot, maar onderbenut potentieel als duurzame warmtebron voor de gebouwde omgeving.
Met een technisch potentieel van 229 PJ per jaar kan LTA 37% van de huidige warmtevraag dekken. Binnen stedelijke gebieden, waar de vraag naar warmtenetten het grootst is, kan dit zelfs oplopen tot 70%.
Door lagere investeringskosten, temperaturen en schaal sluit LTA goed aan bij de trend naar kleinere netten. Toch is er in Nederland slechts één LTA-project gerealiseerd, dat sinds 2022 geen warmte meer levert door diverse uitdagingen. Dit remt de verdere ontwikkeling van LTA.
Dit voorstel richt zich op het aanpakken van de belangrijkste uitdagingen, waaronder verbeteringen in putontwerp, reservoirkarakterisatie & pilotboringen en de integratie van LTA in warmtesystemen, om opschaling en versnelling mogelijk te maken.
Doelstelling
DIAMETER is gericht op het ontsluiten van het LTA-dieptedomein voor optimale exploitatie en realisatie van een aantal economisch haalbare en maatschappelijk aanvaardbare LTA-ontwikkelingsprojecten binnen 5 jaar na de start van dit onderzoeksprogramma.
Het doel van DIAMETER is om te zorgen dat warmtenetten met LTA-projecten in de gebouwde omgeving verder kunnen worden ontwikkeld en klaar zijn voor demonstratie wanneer de verwachte steun vanuit het Klimaatfonds beschikbaar is.
Dit wordt bereikt door het aanpakken van technische en niet-technische kennishiaten/showstoppers, zoals:
- Verbeteringen in putontwerp
- Reservoirkarakterisatie van onbekende reservoirs
- Pilotboringen
- Systeemintegratie
Deze kennis is nodig voor de realisatie van veilige, duurzame en economisch haalbare LTA-projecten. De LTA-markt zal profiteren van de meest actuele inzichten en in staat worden gesteld om LTA veilig en duurzaam te realiseren.
Korte omschrijving
Resultaat 1: Veilige en duurzame putontwerpen
- Optimaal putontwerp en well test programma
- Workflow optimalisering boorgatmeten en vertaling naar hydrogeologische parameters
- Beschrijving well en well test Aardyn (pilotboring Aardyn)
Resultaat 2: Derisken van semi-geconsolideerde geothermische reservoirs
- Statische reservoirkarakterisatie (pilotboring Ennatuurlijk Aardwarmte)
- Dynamische reservoirkarakterisatie
- Geomechanische reservoirkarakterisatie
- Productie scenario's
Resultaat 3: Systeemintegratie LTA warmtesystemen
- Inpassing LTA binnen energievoorzieningen
- Multi-use van ondiepe ondergrond voor warmte-productie en -opslag
Resultaat
- Resultaat 1: Veilige en duurzame putontwerpen
- Resultaat 2: Derisken van semi-geconsolideerde geothermische reservoirs
- Resultaat 3: Systeemintegratie LTA warmtesystemen
Financiële details & Tijdlijn
Financiële details
| Subsidiebedrag | € 3.999.811 |
Tijdlijn
| Startdatum | 4-1-2025 |
| Einddatum | Onbekend |
| Subsidiejaar | 2025 |
Partners & Locaties
Projectpartners
- Aardyn B.V.
- EBN B.V.
- Ennatuurlijk Aardwarmte Holding B.V.
- Nederlandse Organisatie voor toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek TNO
- Stichting Deltares
- Techn. Universiteit Delft
Land(en)
Vergelijkbare projecten binnen MOOI
| Project | Regeling | Bedrag | Jaar | Actie |
|---|---|---|---|---|
WarmingUP Geothermie en Opslag OpschalingHet WarmingUP GOO-project versnelt de toepassing van geothermie en ondergrondse warmteopslag in Nederland door inzicht te vergroten, pilots te ontwikkelen en maatschappelijk draagvlak te versterken. | Missiegedrev... | € 5.441.101 | Onbekend | Details |
Integrale Renovatie Concepten DWMHet project ontwikkelt een betaalbaar, gasloos energieconcept voor woningcorporaties, gericht op 5.000 duurzame woningrenovaties per jaar, geïntegreerd in meerjarig onderhoud. | Missiegedrev... | € 2.303.810 | 2023 | Details |
Drag Reduction in Geothermal & District Heating systems to LOWer investment and operational costsHet DRAGLOW-project onderzoekt de toepassing van Drag Reducing Agents in geothermische warmtenetwerken om kosten te verlagen en efficiëntie te verbeteren, met als doel 20-30% besparing op infrastructuur en operationele kosten. | Missiegedrev... | € 1.845.331 | 2021 | Details |
Actiegericht op Bedrijventerreinen Laagdrempelig Energie-uitwisseling realiserenHet project ABLE ontwikkelt kleinschalige, uitbreidbare warmtenetten voor bedrijventerreinen om de verduurzaming van de warmtevraag te versnellen en ondernemers te ondersteunen bij hun energietransitie. | Missiegedrev... | € 2.696.118 | 2025 | Details |
Circulaire klimaatinstallatiesHet project ontwikkelt circulaire klimaatinstallaties met 78% lagere milieu-impact tegen 2027, door samenwerking in de keten en het creëren van betaalbare, opschaalbare oplossingen. | Missiegedrev... | € 2.876.060 | 2025 | Details |
WarmingUP Geothermie en Opslag Opschaling
Het WarmingUP GOO-project versnelt de toepassing van geothermie en ondergrondse warmteopslag in Nederland door inzicht te vergroten, pilots te ontwikkelen en maatschappelijk draagvlak te versterken.
Integrale Renovatie Concepten DWM
Het project ontwikkelt een betaalbaar, gasloos energieconcept voor woningcorporaties, gericht op 5.000 duurzame woningrenovaties per jaar, geïntegreerd in meerjarig onderhoud.
Drag Reduction in Geothermal & District Heating systems to LOWer investment and operational costs
Het DRAGLOW-project onderzoekt de toepassing van Drag Reducing Agents in geothermische warmtenetwerken om kosten te verlagen en efficiëntie te verbeteren, met als doel 20-30% besparing op infrastructuur en operationele kosten.
Actiegericht op Bedrijventerreinen Laagdrempelig Energie-uitwisseling realiseren
Het project ABLE ontwikkelt kleinschalige, uitbreidbare warmtenetten voor bedrijventerreinen om de verduurzaming van de warmtevraag te versnellen en ondernemers te ondersteunen bij hun energietransitie.
Circulaire klimaatinstallaties
Het project ontwikkelt circulaire klimaatinstallaties met 78% lagere milieu-impact tegen 2027, door samenwerking in de keten en het creëren van betaalbare, opschaalbare oplossingen.
Vergelijkbare projecten uit andere regelingen
| Project | Regeling | Bedrag | Jaar | Actie |
|---|---|---|---|---|
Demonstratie van een compleet 5e generatie ZLT zonnewarmtenet in bestaande bouwHet project richt zich op het aanleggen van een innovatief, decentrale ZLT warmtenet in wijken, gevoed door zonnewarmte, om CO2-reductie te bevorderen en bewonersparticipatie te stimuleren. | Demonstratie... | € 4.176.457 | 2023 | Details |
Verduurzaming van de warmtevoorziening in de stad GroningenWarmteStad verduurzamt het warmtenet in Groningen door een warmtecentrale en ondergrondse opslag te realiseren, met een focus op kennisontwikkeling en optimalisatie via een digital twin. | Demonstratie... | € 2.400.000 | Onbekend | Details |
Acceleration of Underground Thermal Energy StorageACCEL-UTES ontwikkelt een innovatieve hoge-temperatuur aquifer thermische opslag in Utrecht om fossiele brandstoffen te vervangen, kosten en CO2-uitstoot te verlagen en de energietransitie te bevorderen. | Demonstratie... | € 3.176.164 | 2024 | Details |
Laag Temperatuur Tapwater Systeem - Demo ProjectProject LTTS ontwikkelt en demonstreert een laag temperatuur tapwatersysteem voor 252 appartementen, gericht op verduurzaming en energie-efficiëntie, met als doel marktacceptatie en kostenreductie. | Demonstratie... | € 322.261 | 2021 | Details |
Next generation aquathermie met warmteopslag voor bestaande bouwDemonstratie van een innovatieve aquathermie technologie voor duurzame warmtevoorziening aan 5.000 woningen, gericht op CO2-reductie en gasloze bestaande bouw in Zwijndrecht en Hendrik Ido Ambacht. | Demonstratie... | € 5.139.088 | 2022 | Details |
Demonstratie van een compleet 5e generatie ZLT zonnewarmtenet in bestaande bouw
Het project richt zich op het aanleggen van een innovatief, decentrale ZLT warmtenet in wijken, gevoed door zonnewarmte, om CO2-reductie te bevorderen en bewonersparticipatie te stimuleren.
Verduurzaming van de warmtevoorziening in de stad Groningen
WarmteStad verduurzamt het warmtenet in Groningen door een warmtecentrale en ondergrondse opslag te realiseren, met een focus op kennisontwikkeling en optimalisatie via een digital twin.
Acceleration of Underground Thermal Energy Storage
ACCEL-UTES ontwikkelt een innovatieve hoge-temperatuur aquifer thermische opslag in Utrecht om fossiele brandstoffen te vervangen, kosten en CO2-uitstoot te verlagen en de energietransitie te bevorderen.
Laag Temperatuur Tapwater Systeem - Demo Project
Project LTTS ontwikkelt en demonstreert een laag temperatuur tapwatersysteem voor 252 appartementen, gericht op verduurzaming en energie-efficiëntie, met als doel marktacceptatie en kostenreductie.
Next generation aquathermie met warmteopslag voor bestaande bouw
Demonstratie van een innovatieve aquathermie technologie voor duurzame warmtevoorziening aan 5.000 woningen, gericht op CO2-reductie en gasloze bestaande bouw in Zwijndrecht en Hendrik Ido Ambacht.