Drogen van zouthoudende afvalwaterstromen door middel van restwarmte

Inleiding

De Nederlandse chemische industrie bestaat uit zo’n 2.500 bedrijven. Een gemeenschappelijk probleem voor deze bedrijven is het afvoeren van zouthoudend proces- en afvalwater. Dit water, met opgeloste zouten zoals sulfaten of fosfaten, moet in veel gevallen door bedrijven worden afgevoerd. Alleen gevestigde bedrijven met in het verleden ontvangen vergunningen mogen dit water onder strenge restricties nog lozen. Andere bedrijven moeten echter afvoeren via dure gespecialiseerde bedrijven. De kosten hiervoor lopen op jaarbasis op tot meer dan 1 miljoen euro.

Probleemstelling

Bovendien maken dergelijke bedrijven voor het terugwinnen van zouten uit water veelal gebruik van aardgasgestookte processen. Het jaarlijks indikken van 40.000 m³ water (gebruik van één afvalverwerkend bedrijf) kost 2 miljoen liter aardgas, wat neerkomt op de uitstoot van 3,6 miljoen kg CO2 (ongeveer 800 huishoudens).

Doel van het project

Het doel van het project is het ontwikkelen, testen en demonstreren (in een relevante omgeving) van een energieneutrale, kosteneffectieve, circulaire en modulaire oplossing om industrieel proceswater op locatie te scheiden, zodat zuiver zoutpoeder (waardevolle grondstof) en schoon proceswater overblijven, welke kunnen worden hergebruikt door het bedrijf.

Projectpartners en aanpak

De projectpartners maken gebruik van restwarmte en richten zich binnen dit project op het ontwikkelen van een prototype-installatie bij Jansen Recycling in Son. Wanneer het project slaagt, kan de ontwikkelde installatie worden uitgerold naar alle bedrijven in Nederland en Europa met exotherme processen (waarbij restwarmte vrijkomt) en waarbij zouthoudend proceswater vrijkomt. De doelgroep telt zeker 5.000 bedrijven.

Het consortium bestaat uit:

• Heat Power (Eindhoven)
• Maris-Projects (Schijndel)
• Jansen Recycling (Son) als externe partner

Dit consortium is zeer complementair en gekwalificeerd om dit project uit te voeren. De projectpartners combineren namelijk een innovatief boilersysteem waarmee de verdamping zeer nauwkeurig gestuurd kan worden met een vacuümdroogsysteem dat zeer geconcentreerde zoutstromen kan drogen tot zuiver zout en schoon water. Samen vormen deze technologieën een energieneutraal proces dat zijn energie haalt uit industriële restwarmte.

Innovatie en economische waarde

Met Jansen Recycling is bovendien de probleemeigenaar betrokken. Dit project combineert bewezen technologieën zodat een wezenlijk nieuw product en nieuwe toepassing van deze producten ontstaat. Dit product is technisch zeer innovatief, omdat grote experimentele ontwikkeling nodig is om de technologieën zodanig te veranderen en met elkaar samen te laten werken, dat ze de beoogde functie (scheiden van zouthoudend proceswater tot zuiver zoutpoeder en schoon water) kunnen uitvoeren.

Daarnaast zijn er nog geen technologieën die zouthoudende stromen op een voor bedrijven betaalbare wijze kunnen verwerken. Verder zijn deze technologieën ook niet energieneutraal en leveren ze geen waardevolle grondstoffen (zoutpoeder en schoon water) terug aan de bedrijven.

Impact op de regio en sector

De economische waarde van dit project is groot, zowel voor de partners als voor Zuid-Nederland als voor de topsector Chemie. De bedrijven verwachten het te ontwikkelen product in de eerste 5 jaar na afloop van het project 125 tot 160 keer te kunnen afzetten. Dit komt overeen met een gezamenlijke omzet van 125 tot 160 miljoen euro. Voor Zuid-Nederland levert dit project veel regionale werkgelegenheid op (8-10 fte per partner als de beoogde afzet wordt gerealiseerd).

Verder wordt de beoogde doelgroep vooral regionaal bediend, waardoor eindgebruikers zoals Jansen profiteren door middel van minder watergebruik en lagere kosten voor de afvoer van water. Ook de topsector Chemie profiteert, omdat een zeer innovatief product voor de chemische sector wordt ontwikkeld en dit leidt tot meer omzet en winst, zowel voor de ontwikkelaars als de eindgebruikers.

Duurzaamheid en toekomstperspectief

Met dit project wordt een innovatief scheidingsmechanisme ontwikkeld dat past binnen de topsector Chemie. Immers, het project draagt bij aan grondstoffenefficiëntie alsmede energie-efficiëntie door gebruik van restwarmte. Dit project heeft potentie tot een crossover met de topsector Agro & Food, doordat het project bij succes ook uitgerold zal worden bij agrarische bedrijven ten behoeve van het terugwinnen van ammoniumzouten en water uit meststromen (kringlooplandbouw).