Besturing van de Einstein Telescope

Inleiding

De provincie Limburg is in de race om de Einstein telescoop diep in de ondergrond van Zuid-Limburg te bouwen en daarmee een wereldwijd uniek wetenschappelijk observatorium voor zwaartekrachtgolven binnen haar grenzen te vestigen. Dit heeft alle gunstige effecten voor Limburg op de wetenschappelijke en economische positie.

Projectomschrijving

Deze zwaartekracht telescoop zal bestaan uit drie spiegels, elk op ongeveer 5 kilometer afstand van elkaar, aangebracht in diepe ondergrondse tunnels. Deze drie spiegels weerkaatsen een laserbundel die de kern van het meetinstrument naar zwaartekrachtgolven vormt.

Technische eisen

Deze spiegels moeten functioneren in een omgeving die zeer diep gekoeld is tot een temperatuur dicht bij het absolute nulpunt (enkele graden Kelvin oftewel ca. -270 graden Celsius) en bij een vrijwel absoluut vacuüm.

Samenwerking met JPE

JPE is benaderd door het internationale consortium dat aan een eerste versie werkt, de ET Pathfinder, om te onderzoeken of hiervoor actuatoren en een bijbehorend besturingssysteem ontwikkeld kan worden. JPE heeft ervaring en een zeer goede internationale reputatie op dit gebied.

Doelstellingen van het project

In dit project wil JPE onderzoeken of er een besturingssysteem met actuatoren kan worden ontwikkeld voor de manipulatie van de drie spiegels van de Einstein telescoop, dat aan zeer extreme technische eisen voldoet.

1. Indien de ontwikkeling technisch en economisch haalbaar blijkt te zijn, zal JPE dit systeem verder ontwikkelen, patenteren en testen in de ET Pathfinder die in 2023-2025 gebouwd en getest zal worden.
2. De technologie kan JPE daarnaast verder ontwikkelen en op de markt brengen als aanvulling op haar bestaande portfolio van nano-precisie instrumenten en actuatoren.

Technologie en cross-overs

Dit project sluit aan bij de Sleuteltechnologie Nanotechnologies in de ontwikkeling van technologie van de actuatoren en het parallel besturingssysteem zelf. Het valt ook onder de sleuteltechnologie Digital Technologies voor het ontwikkelen van een werkend parallel besturingssysteem dat aan deze extreme eisen voldoet.

Materiaalkundige oplossingen

Verder is er een cross-over naar Advanced Materials, omdat zeer specifieke materiaalkundige oplossingen moeten worden ontwikkeld om alles dicht tegen het absolute nulpunt van -270 °C te laten functioneren.

Nauwkeurige besturing

Tevens is er een cross-over naar Photonics and Light Technologies omdat het de extreem nauwkeurige besturing van laserbundels betreft. Dit is in verdere wetenschappelijke ontwikkelingen in deze sector zeer gewenst en waar JPE ook een toekomstige markt ziet.