Next Generation Agrivoltaics: Groentestroom

Aanleiding

Schaarste van beschikbare grond begint in landen als Nederland en Japan een serieus probleem te worden.

Landbouwgrondprijzen stijgen gestaag en steeds meer landbouwgrond wordt van bestemming gewijzigd. Met de groeiende vraag naar duurzame energie wordt vruchtbare landbouwgrond steeds vaker verkocht en omgebouwd tot zonneveld of windpark.

Door te stoppen met het verbouwen van gewassen op deze grond verliest de grond zijn vruchtbaarheid. De grond droogt uit en voedingsstoffen in de grond spoelen weg. Dit is een proces dat langdurig is om te herstellen.

Veel landeigenaren kiezen voor een andere toepassing dan landbouw vanwege het economisch rendement. Niet alleen leidt het bebouwen van landbouwgrond tot onvruchtbaarheid, ook schaadt het de landschappelijke waarden van gebieden en ontstaat er vaak weerstand van omwonenden vanwege het zichtverlies.

Deze schadelijke gevolgen leiden tot steeds meer beleid dat het plaatsen van zonnevelden op landbouwgrond verbiedt. De oplossing van Duurzaamheidspark zou niet onder het verbod vallen aangezien de grond nog steeds actief wordt gebruikt voor landbouw. Duurzaamheidspark hecht veel waarde aan het behouden van een breed draagvlak voor omwonenden.

Doelstelling

In dit project wordt landbouw gecombineerd met duurzame energieopwekking, waarbij tegelijkertijd rekening wordt gehouden met landschappelijke waarden en het belang van omwonenden.

Hierbij nemen de initiatiefnemers in overweging dat ruimtegebrek, effect op de omgeving en wenselijkheid van grote PV-projecten steeds meer onder druk komen te staan. Door landbouw en energieopwekking op een duurzame manier te combineren, wil het consortium een financieel rendement van 160% behalen ten opzichte van een regulier zonneveld of landbouwactiviteiten.

Daarnaast is een uitvoerig landschappelijk inpassingsplan ontwikkeld dat voor omwonenden en andere betrokkenen zo min mogelijk hinder oplevert op het gebied van horizonvervuiling en cultuurhistorische landschapswaarden.

De opstelling wordt in een pilotopstelling getest op onder andere rendement van de gewassen en energieopbrengst. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar veiligheid, optimalisatie en wordt het product doorontwikkeld om de gebruiksvriendelijkheid voor de eindgebruiker (agrariër) te verbeteren.

Korte omschrijving

De activiteiten van het project zijn onderverdeeld in vijf werkpakketten:

1. Pilotopstelling finaliseren: In dit werkpakket wordt de laatste ontwikkeling aan het huidige product vormgegeven en gebruiksklaar gemaakt voor de pilot.

2. Bouw, montage en aansluiting: Dit werkpakket betreft de bouw, montage en aansluiting van de pilotopstelling.

3. Pilotonderzoek: In het derde werkpakket begint het pilotonderzoek. Dit onderzoek zal twee jaar duren. In dit onderzoek wordt het rendement van de gewassen, energieopbrengst, veiligheid en optimalisatie uitvoerig onderzocht. Het onderzoek zal plaatsvinden in samenwerking met de HAS, NIPA milieutechniek en TNO.

4. Doorontwikkeling: Het vierde werkpakket betreft de doorontwikkeling van de pilotopstelling tot een variant die geschikt is voor gebruik op grote schaal bij agrariërs of ander grootschalig gebruik. Hierbij speelt voornamelijk de gebruiksvriendelijkheid een grote rol; het product moet minimaal invasief zijn voor de dagelijkse werkzaamheden.

5. Resultatenanalyse: In het vijfde en laatste werkpakket worden de resultaten van het project geanalyseerd en verwerkt tot rapportage.

Resultaat

Het resultaat van deze pilot betreft een testopstelling van verschillende gewassen en zonnepanelen. De test wordt met 15 verschillende opstellingen van 70m² met 20 zonnepanelen uitgevoerd.

Hierbij worden vijf potentieel geschikte gewassen die uit onderzoek naar voren zijn gekomen onderzocht. Daarnaast wordt gelijktijdig een referentieteelt opgezet om te kijken wat het effect van de opstelling op de gewassen is.

Het onderzoek vindt plaats gedurende twee jaar om voldoende data uit de seizoenen te kunnen verkrijgen. In samenwerking met de HAS (gewasonderzoek), NIPA milieutechniek (energieopbrengst) en TNO (veiligheid) wordt de opstelling uitvoerig onderzocht op verschillende elementen.

Duurzaamheidspark zal daarnaast zelf onderzoek doen naar het businessmodel, doorontwikkeling en optimalisatie van de opstelling.